W XXVIII Festiwalu Piosenki Żeglarskiej wystąpią m. in.:

Banana Boat, Charles Henderson, EKT Gdynia,

Andrzej Korycki i Dominika Żukowska, Aura Mesy

Flash Creep, Grzegorz Tyszkiewicz,

Krzysztof Jurkiewicz, Jacek Jakubowski,

Mechanicy Shanty, North Cape,

oJ taM, Packet, Qftry, The Bumpers,

Waldemar Mieczkowski, Zuzanna Łuczak.

 

Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmiany Programu.
O wszystkich zmianach będziemy Was informować na bieżąco.


 

ANDRZEJ KORYCKI i DOMINIKA ŻUKOWSKA

On: wokalista, wirtuoz gitary i pełen refleksji autor tekstów piosenek, związany z nurtem piosenki żeglarskiej. Przez pewien okres współtworzył z Jurkiem Porębskim zespół Bluska (nagrali razem album "Dziękuję Ci Oceanie" z utworami J. Porębskiego). Potem odwiedzał nas jako solista, a także z zespołem „Stare Dzwony”. Spod jego skrzydeł wyszło też wielu młodych zdolnych wykonawców piosenek żeglarskich, m.in. właśnie Dominika Żukowska, z którą obecnie występuje w duecie.

Ona: obdarzona pięknym głosem i z niezwykłą wrażliwością interpretująca wykonywane utwory. Razem na swój niepowtarzalny sposób łączą klimaty morskie wraz z najpiękniejszymi balladami Bułata Okudżawy, Włodzimierza Wysockiego i Żanny Biczewskiej. To naprawdę niezwykłe połączenie motywów marynistycznych z balladą rosyjską: od nostalgicznego utworu żeglarskiego „Byle dalej” aż po „A przecież mi żal” Okudżawy. Prawdziwe perełki poezji śpiewanej. W swoim repertuarze duet nie stroni też od przewrotnie humorystycznych utworów takich jak "Struna za struną" czy "Horror Shanty" (Magda, Magda).

Warto wymienić ostatnie sukcesy duetu: na Shanties 2009 Andrzej otrzymał nagrodę Prezydenta Miasta Krakowa za najlepszą współczesną piosenkę żeglarską „Plasterek cytryny i ja”, zaś Dominikę Żukowską okrzyknięto najsympatyczniejszą wykonawczynią na festiwalu Shanties (Nagroda im. Jerzego Fijki, „Galion 2010”) . W tym roku otrzymali również nagrodę główną - Grand Prix Festiwalu Shanties 2012!

 

AURA MESY
Skad zespołu:
Przemysław Burel,
Przemysław Maruchacz,
Tomasz Matłoch.

Rozbudowany o Tomasza Matłocha duet dwóch Przemków (Burela i Maruchacza) wywodzących się z zespołu PRAWY OSTRY. Po rozpadzie Prawego Ostrego pragnęli kontynuować marynistyczne śpiewanie: początkowo na dwie gitary, a po zdobyciu Grand Prix na festiwalu Kopyść 2008 dodatkowo na bas. Tak powstał zespół Aura Mesy, który opiera się przede wszystkim na autorskim repertuarze w klimacie śpiewanej poezji morskiej. W 2010 roku ukazała się pierwsza płyta formacji pt. „Ucieczka”. W 2011 roku Aura Mesy w zażartych szrankach zakwalifikowała się do Międzynarodowego Festiwalu „Shanties”.



BANANA BOAT

Skład zespołu:

Tomasz "Mundry" Czarny,
Maciej "YenJCo" Jędrzejko,
Paweł "Synchro" Jędrzejko,
Paweł "Konik" Konieczny,
Michał "Ocicec" Maniara,
Piotr Wiśniewski "Qdyś".

Przepis na niezapomniane przeżycia żeglarsko - artystyczne: wystarczy zaprosić Banana Boat na scenę i ......i już. Ich śpiew a’capella i poczucie humoru bronią się same. Zostali odkryci dla białostockiej sceny przez obecnego dyrektora festiwalu podczas nieformalnej próby w toalecie przed występem. Z chęcią do nas przybyli (a było to 11 lat temu!) i zawładnęli sercami białostockiej publiczności – z tego co wiemy z wzajemnością. Koncertowali na wszystkich największych scenach szantowych w Polsce, zawitali także do Włoch, USA, Francji i Irlandii, ale jak sami mówią w Białymstoku jest ta niepowtarzalna atmosfera, do której warto wracać. Z przyjemnością pojawiają się wszędzie tam gdzie znajdą się ludzie, którzy chcą się dobrze bawić przy muzyce płynącej wyłącznie z sześciu męskich gardeł oraz obejrzeć jedyny w swoim rodzaju, niezwykły, bananowy show. Nieustająco prezentują 100% formy o czym świadczy zdobyta w tym roku nagroda publiczności na Międzynarodowym Festiwalu Shanties 2012 w Krakowie.



Charles Henderson „Chic”

O słabości Szkotów do białostockiej publiczności może świadczyć ta oto rozmowa z organizatorami festiwalu: na pytanie czy w tym roku przybędą na Kopyść „Chic” bez wahania odpowiedział: „z przyjemnością, choćbym miał występować solo!”. Jeszcze wtedy nie wiedział, że plany pokrzyżują się do tego stopnia, że jego słowa okażą się prorocze. Siła wyższa, jak niektórzy mówią - vis maior nieubłagalnie zatrzymała w Szkocji jego kolegów z Ardbeg Folk. Chic - jak na „wyspiarza” przystało gra i śpiewa szkocką i irlandzką muzykę folkową. Nagrał 6 płyt, które dostępne są online na stronie: www.muchtymusic.co.uk. Występował na scenach wielu krajów Europy oraz wielokrotnie w Korei Południowej (11 razy!!!), ale jak sam podkreśla jego ulubionym krajem, do którego kocha wracać jest Polska. To tu są ludzie, którzy podobnie jak on rozumieją wyspiarskiego ducha folku. Z niecierpliwością czekamy więc na opowieści o morskich wyprawach, trudzie połowów, tęsknocie, oczekiwaniu i radości z cudownych powrotów.



EKT GDYNIA

Skład zespołu:

Jan Wydra,
Jacek Fimiak,
Krzysztof Kowalewski,
Kamil Szewczyk,
Marek Remiszewski-manager.

W powyższym składzie brakuje Ireneusza „Messaliny” Wójcickiego. W listopadzie 2011 roku odszedł i wspiął się na błękitne reje jeden z filarów zespołu, postać niezwykła, wokalista oraz autor wielu wspaniałych tekstów jak: "Po co mi to było", "Życzenia powrotu" czy "Niepoprawny gość". Do tej pory trudno uwierzyć, że już nie będzie go na kolejnych koncertach, festiwalach, spotkaniach. Zespół EKT tworzy dalej, kontynuując dzieło, które razem z Ireneuszem rozpoczęli jeszcze w latach 80-tych.

EKT Gdynia to zespół nagradzany na wszystkich liczących się festiwalach w Polsce. Mimo nazwy jego obecny skład niemal wcale nie jest związany z Gdynią, a nawet z Pomorzem. Jedynym rodzynkiem, członkiem pierwszego legendarnego składu, człowiekiem nie tylko mieszkającym, ale również pracującym w Gdyni (konkretnie w Porcie) jest Jan Wydra, autor wielu tekstów i muzyki do większości utworów grupy.

Zespół zaczynał od piosenki turystycznej, by potem zaistnieć i ugruntować swoją pozycję w nurcie piosenki morskiej i żeglarskiej. Wydali wiele płyt, w tym m in.: „Ja stawiam”, „Oczywiście”, „Pójdę przez morze” i „Wreszcie płynę”. Miarą sukcesu zespołu jest fakt, iż na ich koncerty przychodzą tłumy, a utwory takie jak "Ludzie, nie sprzedawajcie swych marzeń", "Morze, moje morze" czy "Wreszcie płynę" zna i śpiewa dzisiaj cała szantowa Polska.

FLASH CREEP
Skład zespołu:
Izabela Puklewicz,
Maciej Łuczak,
Piotr Ruszkowski,
Paweł Hutny,
Zuzanna Łuczak.

Twórczość zespołu niezmiernie trafnie opisał Mariusz Bartosik: Jako sprawni muzycy mogliby zagrać wszystko, ale oni grają tylko to, co chwyta ich za serce, i co nie mieści się w kanonie ich macierzystej grupy (Cztery Refy). Stąd utwory o tęsknocie, oczekiwaniu, emocjach z morzem związanych i o bliskich, którzy czekają „na tych co na morzu”.

Zespół rozpoczął oficjalną działalność od koncertu w Tawernie "Stary Port" w Krakowie w styczniu 2004 roku. Od tamtej pory wiele razy pokazywał się w tawernach i na festiwalach w całej Polsce. O uznaniu twórczości zespołu świadczą liczne nagrody na ich koncie m.in.:

- Nagroda Wojewody Małopolskiego za najlepszy debiut na "Shanties 2005",

- Nagroda im. Jerzego Fijki - dla najsympatyczniejszej wykonawczyni festiwalu Shanties w 2005 i w 2009 roku,

- Nagroda Prezydenta Miasta Krakowa na Shanties 2006 za współczesną piosenkę żeglarską - "Cukier w ładowni" (sł. Grzegorz Majewski).

Ostatnio do swoich występów gościnnie zapraszają obdarzoną niezwykłym głosem córkę Zuzannę. Warto dać się zaczarować brzmieniu ich wspólnych głosów i wsłuchać w przepełnione emocjami opowieści o ludziach, morzach i okrętach.

 

GRZEGORZ „GooRoo” TYSZKIEWICZ

Bard polskiej sceny szantowej, nasz przyjaciel i żeglarz, który zaprzedał duszę muzyce żeglarskiej. Jego pierwszy raz na Kopyści to rok 1995– usłyszeliśmy wtedy „GooRoo” jako solistę. Przez następne lata występował na zmianę z zespołem Smuglers (1996 i 1998) i zespołem Packet (1997), by od 1999 roku powrócić do występów solowych. Jego wizytówką jest mocny niski głos o pięknej barwie, unikalna interpretacja piosenek i doskonały kontakt z publicznością, co doskonale widać i słychać przy porywających serca dźwiękach North West Passage.>

Grzegorz jest laureatem ogromnej ilości nagród, w ostatnich latach otrzymał m.in Nagrodę Prezesa Polskiego Związku Żeglarskiego (Shanties 2006) oraz Nagrody im. Tomka Opoki za najlepszy tekst piosenek premierowych: "Żeglareczki" (Shanties 2002) i „Moje Mazury” (Shanties 2008). W tym roku będziemy mogli go usłyszeć w podwójnym wydaniu: poza solowym występem zaśpiewa również z zespołem Packet.

MECHANICY SHANTY
Skład zespołu:
Andrzej Bernat, Henryk Czekała, Michał Karczewski, Lech Klupś, Jacek Ledworowski,
Piotr Ruszkowski.

Jeden z najlepszych zespołów na polskiej scenie żeglarskiej, Żywa historia szant w Polsce. Wieku się nie wypomina, ale działają od połowy lat 80-tych. Niebanalne wokale, dopracowane aranżacje (jako pierwsi mieli nietypowy w składzie zespołu szantowego instrument - gitarę basową:)..

Zespół został założony przez liczną grupę uczestników Warsztatów Marynistycznych zorganizowanych przez CWM w Gdyni zimą 1985 r. Początkowo nie myśleli oni o zespole, a o wspólnych warsztatowych nagraniach, aby po śpiewaniu został jakiś ślad. Podobno na jednej z kolejnych sesji nagraniowych realizator zapytał: "Kto wy właściwie jesteście, co to za zespół ?", padła odpowiedź: "... że to nie zespół, tylko, że z warsztatów, i w ogóle ...", aż ktoś dla żartu rzucił, że skoro z warsztatów to MECHANICY, następny dorzucił, że SHANTY i tak już zostało do dziś.

Zapraszamy do wspólnego śpiewania, bo jest w czym wybierać. Mechanicy wylansowali wprost niezliczone ilości prawdziwych żeglarskich przebojów jak: Żegluj, Marco Polo, Herzegen Cecille, Płyńmy w dół do starej Maui, Pacyfik, Dziki włóczęga, Green Horn, Bitwa...

NORTH CAPE
Skład zespołu:
Michał „Lew - KOX” Potrzebka,
Michał „Bagis” Bagniewski,
Maciej „Dziura” Jureczko,
Łukasz „Kuka” Malcharek,
Paweł „Pavella” Malcharek.

Od siedemnastu już lat zespół „North Cape” pozostaje wierny zasadzie, że najszlachetniejszym instrumentem jest ludzki głos. Mimo bogatego instrumentarium jakim dysponują, wszystkie utwory wykonywane są wyłącznie w pięciogłosie bez wsparcia instrumentalnego. Zespół powstał w Pszczynie w połowie 1995 r. z inicjatywy Łukasza Malcharka i Michała Mrozika. Pierwotny repertuar grupy składał się z szant, oryginalnych morskich ballad, a także własnych utworów stylizowanych na szanty.

Od połowy 1996 r. zespół poszerzył repertuar o utwory folkowe i standardy muzyki gospel. Zaczęły się także pierwsze sukcesy artystyczne.

Po udanym debiucie na "Sari` 96" w Żorach, "North Cape" po raz pierwszy zaśpiewał przed półtoratysięczną widownią w hali katowickiego "Spodka" na "Tratwie" i otrzymał Nagrodę Rady Miasta Katowic. Później posypały się kolejne nagrody, a zespół koncertował wielokrotnie na terenie całego kraju i umocnił swą pozycję w czołówce wykonawców szanty klasycznej. Z biegiem czasu zespół konsekwentnie rozszerzał swój repertuar wzbogacając go dodatkowo o standardy muzyki rozrywkowej, wykonywane wyłącznie a cappella.

Na swoim koncie mają kilka płyt: m.in. "Szanty i pieśni morza a cappella" i "Pieśni spod żagli” z gościnnym udziałem znakomitego szantymena z Anglii – Iana Woods’a.

Od 2007 roku zespół koncertował już sporadycznie, a w związku z nagromadzeniem się zbyt dużej ilości pozaartystycznych zajęć zmuszony został do zawieszenia działalności. Spowodowało to nieuchronny transfer wokalistów do innych śląskich zespołów szantowych.

Jesienią 2010 roku zespół reaktywował swoją działalność w odświeżonym składzie. Wiosną 2011 roku demonstrując publiczności nowe brzmienie, nagrał trzy premierowe utwory, które są zaczątkiem kolejnej płyty...

Na Kopyści będziemy mieli okazję przekonać się jak wieloletni rozwój muzyczny grupy spowodował wytworzenie się niepowtarzalnego, opartego na klasycznej harmonii - stylu i brzmienia utworów a capella.


oJ taM
Skład zespołu:
Justyna Rodasik, Jolanta Gacka, Jacek Kądziołka, Marek Mazurski.

„Przybyli, zobaczyli i zwyciężyli”. Częstochowska grupa „oJ taM” ma za co lubić Białystok. W 2009 r. zdobyli na Kopyści Nagrodę Publiczności, a w zeszłym roku główną nagrodę - Grand Prix Festiwalu. W tym roku zawitają u nas na koncercie gwiazd.

Jak mówią o sobie: „Zakochani w żaglach pokochali właśnie ten rodzaj muzykowania”. Połączył ich taniec, później wspólne rejsy… Początki ich grania to występ w Tawernie Port w Częstochowie, w którym zagrali Justyna i Marek. Ich balladowo-akustyczne granie podbiło serca wielu słuchaczy i poskutkowało zdobyciem wielu nagród na kolejnych festiwalach ogólnopolskich i międzynarodowych. Rok 2010 stał się dla oJ taM rokiem rewolucji: duet zamienił się w kwartet. Podwójne skrzypce z towarzyszeniem gitary i basu miały swój udział w dalszych sukcesach. Dobra passa trwa: w tym roku na Shanties 2012 „oJ taM” zdobyli Nagrodę Prezydenta Miasta Krakowa za najlepszy debiut, a Jolę okrzyknięto najsympatyczniejszą wykonawczynią festiwalu (nagroda im. Jerzego Fijki).

Nieodparty urok ich wykonań zapewne porwie niejednego słuchacza na tegorocznej Kopyści.

PACKET
Skład zespołu:
Mirosław Peszkowski,
Anna Peszkowska,
Józef Elimer,
Krzysztof Jurkiewicz,
Jacek Jakubowski,
Andrzej Kadłubicki,
Waldemar Mieczkowski,
Grzegorz Tyszkiewicz,
Regina Mostowa,
Dorota Potoręcka,
Artur Wąsicki,
Dorota Zaborowska.

To jest prawdziwe wydarzenie: po 15 latach reaktywowany zespół Packet ponownie na Kopyści. Choć można powiedzieć, cytując Grzegorza Tyszkiewicza: „w Packecie jest się zawsze - jak w harcerstwie!". W 2011 roku obchodzili swoje 25-lecie, co postanowili uczcić jubileuszowym koncertem na XXXI festiwalu Shanties 2012. Grają piosenki z repertuarów poszczególnych członków zespołu, ale też zespołów, które powstawały licznie po oficjalnym zakończeniu ich działalności. Poza starymi, świetnymi aranżacjami utworów jak: „Bluenose”, „Fregata z Packet Line”, „Nieczułe morze”, „Złota Arka” czy „Mona” zespół może się pochwalić także nową twórczością. Na Shanties 2011 zaprezentowali utwór pt.:„Zielona Tawerna”, a we wrześniu ubiegłego roku zespół Packet nagrał specjalnie do filmu o żaglowcu "Pogoria” utwór: „Biała barkentyna".

Fakt, że po tych dwudziestu paru latach publiczność nadal śpiewa stare piosenki zespołu, a aranżacje Packetów stanowią pierwowzór licznych piosenek żeglarskich śpiewanych na akwenach dużych i małych jest wystarczającym argumentem, za tym, że występu tej formacji nie można sobie odpuścić! Oooj, będzie się działo!!!

QFTRY
Skład zespołu:
Bartosz Wąsik,
Grzegorz Hatylak,
Wojciech Krawętkowski,
Grzegorz Opaluch,
Łukasz Kruszyński.

„Piątka z Polic i okolic” jak sami piszą o sobie. Formacja powstała z inicjatywy studentów Oceanotechniki i Wyższej Szkoły Morskiej. Początki zespołu to rok 1995. Nazwa powstała z przejęzyczenia słowa kutry na ku(f)try, co przyjęło się wraz ze zmodyfikowaną pisownią. Zespół zgrabnie łączy folkowe granie z występami a capella. Zamiłowanie do tradycji i wierność szancie klasycznej zostało docenione trzykrotnym otrzymaniem nagrody im. Stana Hugilla na Shanties w Krakowie. Formacja występowała na wielu festiwalach w Polsce a także w Kanadzie, Niemczech, Francji i Wielkiej Brytanii. W swoim dorobku mają pięć produkcji kasetowo-płytowych, w tym dwie nagrane wspólnie z Tomem Lewisem - szantymenem z Kanady. Wśród licznych nagród zdobytych przez zespół, poza wspomnianym uhonorowaniem za podtrzymywanie tradycji szantowej, warto wspomnieć o:

- Grand Prix na festiwalu Miechowice’95,

- Nagrodzie im. Tomka Opoki za najlepszy tekst do utworu "Moja Szkocja" (autorstwa Grzegorza Opalucha) na Shanties 1998,

- Nagrodzie specjalnej Prezesa Polskiego Radia Szczecin na Shanties 2001,

oraz o licznych nagrodach publiczności, które wskazują, że poza wysokimi umiejętnościami wokalno-instrumentalnymi, Qftry mają ten "luz" potrzebny na scenie, czym porywają ludzi.

... a więc „Do trzech razy sztuka” jak powiada polskie przysłowie - już dwa razy mieliśmy witać Qftry na białostockim pokładzie – nie sprzyjały tzw. „okoliczności przyrody”(m.in przełożenie terminu festiwalu). Trzymamy kciuki za udany trzeci raz. :)


THE BUMPERS
Skład zespołu:
Albert Żukowski,
Maciej Cylwik,
Andrzej Chomaniuk,
Adam Górski,
Piotr Górski,
Piotr Jancewicz,
Jacek Radulski

Nie może ich zabraknąć na tegorocznej Kopyści, a będzie folkowo, po irlandzku, zielono i z mocnym uderzeniem.. Goszczą u nas z niewielkimi przerwami od 1987 roku. Członkowie The Bumpers trzykrotnie (!) zdobyli Grand Prix na Kopyści. Po raz pierwszy i drugi sięgnęli po główną nagrodę w 1987 i 1990 roku, kiedy grali jeszcze jako Odbijacze, by odnieść kolejny sukces w 1992 roku już jako The Bumpers.

W 1998 roku zagrali 13-koncertową trasę w Kanadzie, gdzie wystąpili m.in. przed wielotysięczną Vancouver Folk Music Festival oraz Mission Folk Music Festival. Grywali z Geraldine MacGowan, Fairport Convention i The Ukrainians. Ich wykonanie Whiskey in the jar przyciąga rzesze fanów folkrocka, a dorobek nagraniowy jest określany jako połączenie elementów muzycznych zespołów żeglarskich z energią Pogues, nostalgią Ukrainians i swobodą Louis Attaque. Ich energia zaraża i porywa do wspólnych pląsów.

 

WALDEMAR MIECZKOWSKI, KRZYSZTOF JURKIEWICZ,
JACEK JAKUBOWSKI

Nasz regionalny kapitan eksportowy” – niezmiennie przystojny, utalentowany, a przy tym skromny. Jak nikt inny potrafi w przyjemny sposób wprowadzić słuchaczy w atmosferę kubryku, przeplatając utwory muzyczne z inspirującymi anegdotami zaczerpniętymi z bogatego doświadczenia żeglarskiego. Wychował tysiące żeglarzy i tysiące zaraził miłością do piosenki żeglarskiej. W 1979 roku założył zespół z przyjaciółmi z 9 Białostockiej Drużyny Harcerzy „Błękitna Dziewiątka" i zdobył Nagrodę Komandora AYC – główną nagrodę Kopyści. Od tamtej pory wciąż nam towarzyszy jako wykonawca, juror i przyjaciel. Utwory w jego wykonaniu mają niezwykłą siłę - przenoszą nas na pokład żaglowców, na których kapitanował: czy to do kabiny zwanej „klasą” na Pogorii, czy mesy na pokładzie „Zawiszy Czarnego” . Na morzu kapitan, w portach i na lądzie dodatkowo muzyk i bard piosenek żeglarskich śpiewanych do białego rana. Dźwięki gitary, harmonijki ustnej i wspólne wykonanie bluesowej „Tawerny pod Dorodną Flądrą”, czy balladowego „Regulusa” to niezapomniane przeżycia po godzinach spędzonych na morzu. Kto zaznał wspomni, kto nie był - ma szansę przenieść się tam z nami w wyobraźni...

„Na tegorocznej Kopyści na scenie potowarzyszą mu gościnnie Krzysztof Jurkiewicz i Jacek Jakubowski, z którymi współtworzył nieistniejącą już Gdańską Formację Szantową.

 

ZUZANNA ŁUCZAK

Powiew młodego pokolenia. Niektórzy już pewnie czują jej oddech na plecach i słusznie, bo takiego głosu można pozazdrościć. Jakże jednak mogłoby być inaczej skoro Zuzanna jest córką dwójki artystów Izy i Maćka z Flash Creep. Solistka wyssała marynarskiego ducha z mlekiem matki. Na scenie bywała już od poczęcia – mama grała w 4 Refach do ostatnich dni przed rozwiązaniem (Shanties’96 w ostatnich dniach lutego). Jej debiut w ruchu szantowym to Mały Kubryk 2003, kiedy rzuciła publiczność na kolana swoim wykonaniem utworu „Jesień” Krewnych i Znajomych Królika. W 2007 roku na Zaduszkach Szantowych w Kielcach, na prośbę organizatorów, przygotowała i zaśpiewała utwór „Odyseusz” napisany dla Anny Jantar, ale nigdy przez piosenkarkę nie zaśpiewany publicznie. Ta młoda wokalista może się też pochwalić tytułową rolą Shenandoah w „żeglarskiej operze” – przedsięwzięciu zrealizowanemu podczas zeszłorocznego XXX Międzynarodowego Festiwalu Shanties w Krakowie. Jako ciekawostkę podamy, że operowym ojcem Zuzanny był wódz – Grzegorz „Gooroo” Tyszkiewicz, a o jej serce starał się kupiec – Andrzej Korycki. To się nazywa doborowe towarzystwo na scenie.

Jak wieść gminna niesie Zuzanna jest skazana na muzyczny sukces: obciążona dziedzicznie miłością do muzyki, wyssaną z mlekiem matki i wchłoniętą z utworami śpiewanymi przez ojca do snu: „nie śpiewa tylko kiedy śpi albo … gra na flecie” :).